KKTC Cumhuriyet Meclisi Başkan Yardımcısı Fazilet Özdenefe ve UBP Milletvekili Resmiye Canaltay, “KKTC Cumhuriyet Meclisi Yasalardaki Cinsiyet Ayrımcılığını İzleme Komitesi”ni temsilen Antalya’da gerçekleştirilen Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA) İhtisas Komisyonlarının “Kadın Erkek Fırsat Eşitliğinin Sağlanması ve Kadınların Güçlenmesi” başlıklı toplantısına katıldı.
Heyette ayrıca Meclis Genel Sekreteri Seral Fırat da bulunurken toplantı boyunca heyete KKTC Antalya Başkonsolusu Cem Topçu da eşlik etti.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Başkanı Çiğdem Erdoğan’ın açılış konuşması ile başlayan toplantının birinci oturumunda “kadınların karar alma mekanizmalarına katılımı” tartışılırken, ikinci oturumda kadın erkek eşitliğinin tam olarak sağlanmasında kadının eğitim alanında güçlendirilmesinin önemi ve yürütülen çalışmalar ele alındı.
Toplantının üçüncü ve son oturumunda ise TÜRKPA’ya üye ülkelerin kadınların güçlendirilmesinde iş ve aile yaşamının dengelenmesine yönelik yürüttükleri çalışmalar gözden geçirildi.
KKTC adına toplantıda söz alan Cumhuriyet Meclisi Başkan Yardımcısı Fazilet Özdenefe; KKTC’nin, TÜRKPA’ya gözlemci üye olmasının önemli bir gelişme olduğunu belirterek, üye ülke temsilcileri ile birlikte kadınların siyasal, ekonomik ve sosyal alandaki tecrübelerini paylaşma ve deneyimlerden faydalanma fırsatı yaratan toplantıya katılmaktan duyduğu memnuniyeti ifade etti.
Konuşmasında, Kıbrıs Türk kadınının tarihsel süreçteki eşitlik mücadelesine değinen Özdenefe, 1930’lu yıllarda eğitim ve meslek sahibi olma hakkının kamusal alanda dile getirilmeye başlanmasından bugüne değin verilen eşitlik mücadelesi, 1990’lardan sonra farklı siyasal görüşlerden gelen kadınların ortak talepleri ile Aile Yasası’nda yapılan değişiklik ve mecliste daha çok kadın temsiliyetine dair ortaya konan mücadelede Kıbrıslı Türk Kadınların nasıl bir rol oynadığına dair geniş bilgiler verdi.
2015 yılında Siyasal Partiler Yasası’na getirilen cinsiyet kotası sonrasında Meclis’teki kadın temsiliyetinin arttığını, bunun yeterli olmasa da önemli bir ilerleme olduğunu ve toplumsal cinsiyet eşitliği hedefiyle çalışmalarına devam ettiklerini söyleyen Özdenefe; Siyasetin hala erkek egemen bir alanda olduğunun unutulmaması gerektiğini, tecrübelerin paylaşılmasının katılımcı ülkelerdeki cam tavanları kırabilmek ve toplumsal cinsiyet eşitliğine ulaşabilmek adına son derece değerli olduğunu belirtti.
Hayatın her alanında eşitliğin sağlanabilmesi için yasal düzenlemelere ihtiyaç olduğunu ve komite olarak yasalardaki eksiklikleri ve ihtiyaçları tespit noktasında meclisteki tüm kadın vekillerle uyum içinde çalıştıklarını ifade eden Özdenefe; Kadınların hayatın her alanında, her sektörde, kendi tercihleriyle ve fırsat eşitliği çerçevesinde bulunması gerektiğine vurgu yaptı. Bu çerçevede ‘kadın istihdamının ve üretiminin artırılması için stratejiler geliştirilmesi, daha çok kadının yönetici pozisyonlara gelmesi için engellerin ortadan kaldırılması ve kırsalda üretim yapan kadın kooperatiflerinin desteklenmesi son derece önemlidir” dedi.
Kadınların güçlendirilmesinde eğitimin de önemine işaret eden Özdenefe, özellikle ilk ve orta eğitimde müfredatların toplumsal cinsiyet eşitliği perspektifiyle hazırlanmasının gerekliliğine değindi.
UBP Milletvekili Resmiye Eroğlu Canaltay da konuşmasında, “Türk Devletleri Parlamenterler Asamblesi Türkiye dönem başkanlığı vesilesi ile düzenlenen parlamenterler toplantısında olmak bizler için büyük onurdur” dedi.
“Kardeş ülkelerle burada kadınların sorunlarını tartışmak ve ortak çözümlerde buluşmak yıllardır bizler için bir hasretti” ifadelerini kullanan Canaltay, toplumsal cinsiyet üzerine yapılan araştırmaların çoğunun kadınların erkeklerle kıyaslanması şeklinde olduğunu söyledi.
Canaltay, “toplumsal cinsiyet; kişinin kültürel, toplumsal rolü, ruhsal-içsel tanımlanması ve onların temsil edilmesi anlamında kullanılmaktadır. Kadınların ev işleri, çocuk bakımı gibi toplumsal cinsiyet rolleri ve hayatın diğer alanlardaki sorumlulukları, kadının toplumda geri planda kalmasına neden olmaktadır. Özellikle KKTC’de kadınların ikinci planda tutulduğu en belirgin alanlardan biri de şüphesiz siyasal alandır” ifadelerini kullandı.
Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve kadına biçilen rollerin değiştirilmesi için tüm toplumun ortak hareket ederek kadınların önüne çıkarılan engelleri kaldırması gerektiğini belirten Canaltay, kadınların eşit bir birey olarak kabullenilip toplum içerisinde hak ettikleri yeri almaları gerektiğini de kaydetti.
UBP Milletvekili Resmiye Eroğlu Canaltay konuşmasına şöyle devam etti;
“Kadınların iş hayatı ve siyasi yaşama dahil olmaları uzun sürmüştür. İngiliz sömürgesi ve daha sonrasında Rum idaresinde kalan kadınlarımız 1974 Barış Hareketi sonrası iş yaşamıyla tanışmak durumunda kalmıştır. Kadının ev içi sorumlulukları, iş yaşamında anne olmasıyla birlikte çalışma yaşamında büyük zorluklar yaşamasına sebep olmuştur. İş ve aile yaşamının dengelenmesinde yaşanan sorun aile içinde huzursuzluğa da sebep olarak çatışmalara neden olmaktadır.”
Toplantıda Türk toplumun ataerkil bir yapıya sahip olduğunun altını çizen Canaltay, “kadının iş yaşamındaki yasalarla korunması maalesef ülkemizde çağdaş seviyelerde değildir. Yasalar konusunda bir an önce çalışmalar yaparak iş ve aile yaşamının dengelenmesi gereklidir” ifadelerini kullandı.
Toplumdan politikanın erkeğe özgü bir alan görülmesinin kadının siyasetten uzun bir süre uzak tuttuğunu belirten, Resmiye Canaltay, kadınların önündeki engelleri aşmak adına yürürlüğe giren cinsiyet kotasının önemli bir adım olduğunu söyledi.
UBP Milletvekili Resmiye Eroğlu Canaltay, “kadınların toplumsal hayatta elde ettikleri deneyimler, olaylar karşısındaki tutumu ve bakış açısı toplumun ihtiyaçlarına çözüm üretmede mutlaka ki çok büyük katkılar koyuyor ve koyacaktır. Kadınlar toplumda, potansiyel bir yönetici, bir lider, bir güç olma kapasitesi taşırken maalesef, erkeklerin seçilmesi için seçme hakkını kullanmaya teşvik edilmiş ve siyaset çoğunlukla erkek egemenliğine bırakılmıştır” dedi.
Canaltay, “KKTC’de, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı olarak atanan ilk kadın milletvekili olarak belirtmek isterim ki; 2021 yılında göreve atandığımda, halkım ve ülkem için her zaman hizmet etmeye çalışırken, aynı zamanda ilk kadın bayındırlık ve ulaştırma bakanı olarak da kadınlarımıza rol model olmaya çalıştım. kadınların her alanda görev yapabileceklerine de dikkat çekmeye çalıştım” ifadelerini kullandı.
UBP Milletvekili Resmiye Eroğlu Canaltay, “elbette ki toplumun kadına biçtiği toplumsal cinsiyet rolleri ve ataerkil toplum yapısının kadının iş ve siyasal yaşama zamanını ve enerjisini ayırmasında büyük bir engel teşkil ettiği açıktır” şeklinde konuştu.
