Küresel piyasalarda, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell başta olmak üzere merkez bankaları yetkililerinin Jackson Hole Ekonomi Politikası Sempozyumu’nda verdiği “şahin” mesajların ardından negatif bir seyir izlenirken, yeni haftada açıklanacak yoğun veri gündeminin fiyatlamalara yön vermesi bekleniyor.
Powell, geçen hafta cuma günü Jackson Hole Ekonomi Politikası Sempozyumu’nda yaptığı konuşmada, enflasyonla mücadele taahhüdünü yenileyerek gevşek para politikasına dönüşün yakın zamanda olmayacağı sinyalini verdi.
Fiyat istikrarını yeniden sağlamanın biraz zaman alacağını vurgulayan Powell’ın “Daha yüksek faiz oranları, daha yavaş büyüme ve daha yumuşak iş gücü piyasası koşulları enflasyonu düşürürken, hane halkları ve işletmelere biraz da acı verecektir.” ifadeleri ise piyasalara sert satış getirdi.
Powell’ın açıklamaları sonrası para piyasası fiyatlamalarında eylül ayında bankanın 75 baz puanlık faiz artırımına gitme ihtimali yüzde 75’e yükselirken, kararın gelen verilerin toplamına ve gelişen görünüme bağlı olacağının belirtilmesi ile bu hafta açıklanacak verilerin de önemi arttı.
Gelişmeler sonrası küresel çapta azalan risk iştahı ile pay piyasalarına sert satış gelirken, dolar endeksi 109,5 ile Eylül 2002’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Cuma günü yüzde 3,02’nin altını gören ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi ise yüzde 3,12’yi aştı.
ABD’de cuma günü açıklanan kişisel gelir ve harcamalar verilerinin de beklentilerin altında kalmasının ardından New York borsasında sert düşüş yaşandı. Dow Jones endeksi yüzde 3,03, S&P 500 endeksi yüzde 3,37 ve Nasdaq endeksi yüzde 3,94 değer kaybederek bir ayın en düşük seviyesinden kapandı. Endekslerin haftalık bazdaki kayıpları ise yüzde 5,6 düzeyinde gerçekleşti.
Avrupa tarafında da artan resesyon kaygılarına karşın, Jackson Hole kapsamında yapılan açıklamalar ile Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) eylül toplantısında 75 baz puanlık faiz artırımına gitme ihtimali tartışmaya açıldı. ECB Yönetim Kurulu Üyesi Klaas Knot, Avrupalı merkez bankacılarının yüksek enflasyonla mücadele etmek için faiz oranlarını daha hızlı artırmayı değerlendirdiklerini belirterek, eylülde 75 baz puanlık artırımı desteklediğini söyledi. ECB üyesi Robert Holzmann da eylülde 75 baz puanlık faiz artırımının tartışmanın bir parçası olması gerektiğini ifade etti. Fransa Merkez Bankası Başkanı Francois Villeroy de Galhau, ECB’nin eylülde önemli bir faiz artırımına daha ihtiyacı olduğunu vurguladı.
ECB’nin eylülde 75 baz puanlık faiz artırımına gideceği beklentileri yüzde 50’nin üzerine çıkarken, söz konusu haber akışı ile Almanya’nın 10 yıllık tahvil faizi yüzde 1,44 ile 2 ayın, İtalya’nın 10 yıllık tahvil faizi yüzde 3,75 ile 2,5 ayın en yüksek seviyesini gördü. Cuma günü Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 2,26, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,68 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,70 değer kaybederken, endekslerdeki düşüş geçen hafta ortalama yüzde 4’ü buldu. Avro/dolar paritesi de cuma günü 1’in üzerini görmesine karşın Powell’ın açıklamaları sonrası bu seviyelerde kalıcı olamadı ve yeniden 0,9920 seviyelerine geriledi. İngiltere’de piyasaların resmi tatil nedeniyle kapalı olacağı haftanın ilk gününde vadeli işlemlerde endeksler negatif bir seyir izliyor.
Asya’da, New York borsasına kote şirketlerin nasıl denetleneceğine ilişkin ABD ile Çin’in bir ön anlaşma imzalamasına karşın, küresel çapta azalan risk iştahıyla yeni haftanın pay piyasaları tarafında negatif başladığı görülüyor. Öte yandan dolara olan talebin artması ile Japon yeni ve Çin yuanında değer kayıplarının hızlanması dikkati çekiyor. Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,5, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,3, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 2,1 geriledi. Dolar/yen paritesi de 139 ile 1,5 ayın en yüksek seviyesini gördü.
Yurt içinde, geçen hafta Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi küresel pay piyasalarından pozitif ayrıştı ve cuma günü yüzde 0,30 artarak 3.104,90 puanla kapanış rekorunu kırdı. Endeks, gördüğü en yüksek seviyeyi 3.188,07 puana taşırken, haftalık bazda da yüzde 4,17 değer kazandı. Dolar/TL ise cuma günü 18,1643 ile yatay kapanmasının ardından yeni haftaya bankalararası piyasanın açılışında 18,1850’den başladı.
Analistler, merkez bankalarının artan resesyon kaygılarına karşın enflasyonla mücadele konusunda verdiği “şahin” mesajların küresel çapta risk iştahını azalttığını söyledi.
Yeni haftada yoğun veri gündeminin fiyatlamalara yön vermesinin beklendiğini aktaran analistler, hafta boyunca dünya genelinde açıklanacak imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi’nin (PMI) yanı sıra yurt dışında ABD’de istihdam raporu, Avro Bölgesi’nde enflasyon, yurt içinde ise büyüme verilerinin yakından izleneceğini bildirdi.
Analistler, bugünün veri gündeminde ise yurt içinde ekonomik güven endeksi ile dış ticaret dengesinin, ABD’de Dallas Fed imalat endeksinin öne çıktığını belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.200 seviyesinin direnç, 3.050 puanın destek konumunda bulunduğunu ifade etti.
