Avrupa Birliği (AB), Rusya’nın gaz satışında ruble ödeme talebinin, sözleşmelere aykırı ve tek taraflı bir karar olduğunu bildirdi.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Rus enerji şirketi Gazprom’un bazı AB üyesi ülkelere doğal gaz sevkiyatını durdurmasının ardından Brüksel’de basın toplantısı düzenledi.
Gazprom’un Polonya ve Bulgaristan’a gaz tedarikini tek taraflı olarak durdurmasının Kremlin’in provokasyonu olduğunu ifade eden von der Leyen, “Kremlin’in şantaj yapmak için fosil yakıtları kullanması şaşırtıcı değil.” dedi.
Von der Leyen, bu duruma karşı AB Komisyonu’nun üye ülkeler ve uluslararası ortaklarla iş birliği ve dayanışma halinde hazırlık yaptığını anlattı.
“Derhal, birlikte ve koordine yanıt vereceğiz” diyen von der Leyen, Gazprom kararının Avrupalı tüketicileri en düşük seviyede etkilemesini sağlayacaklarını vurguladı.
Von der Leyen, AB üyesi ülke temsilcilerinin bugün Gaz Kordinasyon Grubu toplantısında bir araya geldiğini ifade ederek , “Hem Polonya hem de Bulgaristan şimdi AB üyesi komşularından gaz alıyor. Bu, her şeyden önce aramızdaki dayanışmayı gösteriyor.” diye konuştu.
Üye ülkelerle bölgesel grup çalışmalarını yoğunlaştıracaklarına işaret eden von der Leyen, bu sayede ülkelerin gaz kesintisi gibi acil durumlarda birbirleriyle dayanışma içinde çalışabileceklerini kaydetti.
Von der Leyen, uzun vadede alternatif gaz tedariki sağlamak için çalışmaları sürdürdüklerine işaret ederek, “Rusya’dan gelen son agresif hamle, güvenilir ortaklarla çalışmamız ve enerji bağımsızlığımızı inşa etmemiz gerektiğine dair çok net bir hatırlatmadır.” dedi.
En yakın zamanda AB üyesi ülkelerin enerji bakanlarının bir araya geleceğini söyleyen von der Leyen, “Kremlin, üye ülkeler arasında bölünme girişiminde bir kez daha başarısız oldu. Avrupa’da Rus fosil yakıt dönemi sona eriyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Von der Leyen, bir gazetecinin Rusya’nın ruble ödeme talebi hakkındaki sorusuna, “Ruble konusunda yönlendirmemiz açık. Sözleşmede bu öngörülmemişse ruble olarak ödeme yapmak yaptırımlarımızın ihlalidir.” yanıtını verdi.
Rusya ile sözleşmelerin yüzde 97’sinin avro veya dolar cinsinden ödemeyi açık biçimde şart koştuğuna işaret eden von der Leyen, “Rus tarafının ruble olarak ödeme talebi sözleşmelere aykırı ve tek taraflı bir karar.” dedi.
Von der Leyen, bu tür sözleşmelere sahip şirketlerin Rusya’nın taleplerine boyun eğmemesi gerektiğini, aksi halde şirketlerin yaptırımları ihlal etmiş olacağını vurguladı.
AB’nin Rusya’ya yönelik 6’ncı yaptırım paketi hazırlıkları konusunda bir soru üzerine ise von der Leyen, yaptırım paketi ve petrol konusunda yoğun biçimde çalıştıklarını anlattı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 23 Mart’ta doğal gaz satışı ödemelerinde Rus rublesine geçme planını duyurmuştu. Putin’in 31 Mart’ta imzaladığı kararnameye göre ise Rus gazı alan ülkeler, Gazprombank’ta hesap açarak ödemeleri bu bankaya yapacaklar ve oluşan fonlar Moskova Borsasında rubleye çevrilecek.
Putin, kararnameyi imzalamasının ardından yaptığı açıklamada, yeni sistemi kabul etmeyen “dost olmayan ülkeler”in gaz sözleşmelerinin durdurulacağını söylemişti.
Rus enerji şirketi Gazprom, rubleyle ödeme sistemine uymadıkları için Bulgaristan ve Polonya’ya doğal gaz sevkiyatını tümüyle durdurduğunu açıkladı.